معایب پارکت: آیا انتخاب درستی برای خانه شماست؟
ساختمان سازی با قالب های ساقه ای
به گزارش بازسازی ساختمان : ساختمان های قالب ساقه ای[۱] سیستمی نوین برگرفته از تجارب صد ساله گذشته در امریکا می باشد طراحی آپارتمان که به عنوان مصالح ساختمانی بسیار مناسب از نظر تکنولوژیکی و محیطی عمل کرده و در پانزده سال اخیر مورد استفاده مجدد قرار گرفته است .
اولین نوع از این ساختمان ها حدود صد سال پیش در ”سند هیل“[۲] ایالت ” نبراسکا “[۳] در امریکا، هزینه ساخت آپارتمان توسط مهاجران اروپایی به عنوان سرپناه مورد استفاده قرار گرفت.آن به صورت بسته هایی متشکل از ساقۀ برخی گیاهان است که جهت ساخت دیوار و سرپناه مورد استفاده قرار می گرفته است . سازندگان اولیه با استفاده از قدرت بخار و نیروی اسب، ساقه های اطراف خود را دسته کرده برروی هم می انباشتند و به صورت قالبهایی برای دیوار در آورده از اندود گل یا سیمان در داخل و خارج آن استفاده می کردند که برخی از آنها تا کنون به بهترین حالت موجود بوده در دهه های بعد تعدادی دیگر در”نبراسکا” و ”ایومینگ”[۴] ساخته شدند. احیای ساختمان سازی قالب ساقه ای در دهۀ ۱۹۸۰ در غرب امریکا توسط مخترعین و مالکین شخصی ساختمانها انجام شد.
ساکنان خانه های قالب ساقه ای در ایومینگ می گویند:” شما می توانید در این خانه به راحتی در طول تابستان زندگی کنید. آن مطلوب و خنک می ماند. ما هرگز احتیاجی به خنک کننده هوا نداشتیم. همینطور در زمستان گذشته ، من فقط ۲ بار بخاری اتاق خواب کوچکمان را روشن کردم. اگر بخواهم صورتحساب خود را با همسایگان مقایسه کنم باید بگویم صورت حساب ما تقریبأ ۴/۱ آنها بود.”(۱)
دراین مقاله سعی شده است در یک تحقیق توسعه ای به بررسی معضلات و فواید آن، هزینه ساخت ساختمان ۱۰ طبقه همچنین استفاده از شیوه های نوین و چگونگی استفاده از آن را در ایران بررسی کنیم.
کلمات کلیدی: قالب ساقه ای ، ساختمان سازی، عایق مناسب ، دی اکسید کربن، ایران.
ماده اولیه برای ساخت قالب ها و ویژگی های آن:
تمامی انواع حبه ها شامل، گندم، برنج، جودوسر، افیون، جو یا گندم سیاه ، دارای ترکیباتی شیمیایی و قدرت متفاوتی هستند و بسته های برنجی به دلیل سیلیس موجود در آن دارای مقاومت بیشتر می باشند(۲).
ساقه تمامی این نوع حبه ها می تواند به عنوان منبع اولیه تهیه قالب ها مورد استفاده قرار گیرد.
به دلیل اینکه شاخصه های بسته های گیاهی کوچک در مقایسه با خواص بسته های بزرگ قالب ها متفاوت است ، بایستی معیارهایی دیگر از این مصالح شامل میزان رطوبت،جرم حجمی،زمان نگهداری و طول رشته ها، جهت استفاده در ساختمان مورد آزمایش قرار گیرد .
برای ساخت با قالب ها میزان رطوبت بایستی کمتر از ۲۰% وزن مخصوص باشد.
خرید قالب های مرغوب وقتی در محیط خشک انبار شده باشند برای حفظ میزان رطوبت مجاز توصیه می شود. وجوه داخلی دیوارهای ساختمان نیاز به تنفس دارند. اندود آهکی بایستی به عنوان اندود محیط خارجی دیوارهای قالب ساقه ای استفاده شود زیرا متخلخل بوده و به رطوبت اجازه حرکت به میزان مطلوب در دیوار را در طول نگهداری می دهد(۳).
میزان رطوبت وابسته است به زمان بسته بندی، چگونگی نگهداری پس از بسته بندی و حمل و نقل.جرم حجمی ساقه ها وابسته است به نوع حبه، میزان رطوبت و درجه تراکمی که در هنگام بسته بندی ایجاد می شود. جرم حجمی رابطه غیر مستقیم با شاخصه کیفیتی تراکم دارد. جرم حجمی خشک به همراه میزان رطوبت محاسبه شده بایستی حداقل برابر 112kg/sqm برای قطعاتی که جهت دیوار باربر مورد استفاده قرار می گیرند، باشد.
تاریخ انبار کردن بسته ها و نگهداری آنها ، از برداشت تا ساختمان، بایستی توسط انبارداران درج شود یا توسط ناظران برآورد گردد.
دربسته های مرطوب شده، به صورت متناوب یا یک بار، لکه های سیاه یا خاکستری ایجاد می شوند که محل تکثیر قارچ ها می باشند. چنین بسته هایی حتی اگر موقع ساختمان سازی خشک باشند، کنار گذاشته می شوند. مشکلاتی این چنین وقتی دیوار دائمأ مرطوب باشد نیز پیش می آید.
برخی ماشین های بسته بندی ساقه ها را قبل از بستن، به صورت ابعاد خیلی کوچک برش می دهند که در نتیجه، چسبندگی مناسب در قالب ها ایجاد نمی شود . سازندگان با تجربه رشته هایی با حداقل طول ۲۵ سانتیمتر را مناسب می دانند.
قالب ها می توانند برای ایجاد دیوار باربر یا غیر باربر عمل کنند . (۲)
مقاومت در برابر حریق:
قالب های ساقه ای به قدری متراکم اند که اکسیژن کافی برای سوختن را نمی توانند تأمین کنند طراحی رومی و سوختن فقط در سطح رویه می باشد و خطر عظیم برای این نوع ساختمان در هنگام ساخت در سایت می باشد که هنوز قالب ها متراکم نیستند (۳).
با آزمایش حریق در مورد ساختمان های قالب ساقه ای و عبور آن از داخل آتش، نتیجه مانند انتظاری است که از سوختن یک دفترچه تلفن در آتش در مقایسه با یک برگ کاغذ اتفاق می افتد.
آتش برای بقا نیازمند به ماده سوختنی، حرارت، اکسیژن است.
قالب ها برای تولید اکسیژن لازم بسیار متراکم می باشند، خصوصأ وقتی دارای لایه پلاستر باشند.
دو آزمایش حریق با مقیاس کوچک ASTM E-119در ایالت نیو مکزیکو انجام شد. یکی بر پانل های دیواری بدون اندود قالب ساقه ای و دیگری با دیوار قالب ساقه ای با اندود گچ در وجه گرم شونده و اندود گچ و سیمان در وجه خارجی ، نتیجه این آزمایش ۲ تا ۳ ساعت دیوار آتش بند بود.
در آزمایش ASTM E-84 گسترش حریق بر قالب های ساقه ای ۲ رشته ای بدون پلاستر ، میزان گسترش آتش (FSI) ۱۰ و میزان گسترش دود SDI)) 350 حاصل شد.
ویرایش ۲۰۰۰ کد بین المللی ساختمان برای امریکا ماکزیمم FSI را ۲۵ و SDI را ۴۵۰ جهت عایق معرفی می کند .
این بدان معناست که قالب ها هر دو نیاز را پاسخگو هستند . بنابراین می توانند هم برای کاربری تجاری و هم مسکونی، وقتی میزان گسترش آتش و دود مورد نیاز باشد، به کار روند.
سایت های ساقه ای در معرض شدید آتش سوزی بوده و بایستی موارد ایمنی در آنها تعبیه گردد. بخش های باریک و آتش گیر باقی مانده در سایت، بایستی در زیر خاک مدفون گردند تا از ایجاد آتش سوزی جلو گیری شود(۲).
آفات و حشرات :
قالب های ساقه ای در مقابل آفات مقاومند. اگر ساقه ها خشک باشند ، آنها دارای سلولز و لیگنین (ماده چوبی) هستند . ساقه های برنجی همینطور دارای سیلیسی هستند که باعث می شود تا برش آن با ابزار ها مشکل باشد. واقعأ هیچ ارزش غذایی در ساقه های خشک وجود ندارد. بنابراین آفات وارد آن نمی شوند. اگر دیوار با اندود پوشیده شود، امکان ورود آفات در آن برای لانه گذاری نیز از بین می رود(۳).
تا کنون مبارزه بیولوژیکى به شیوه طعمه گذارى با هدف نابودى ملکه موریانه به عنوان مؤثرترین شیوه کشف شده براى مقابله با این حشره به کار رفته است.
موریانه خاکى که بزرگتر و خطرناک تر از نوع موریانه چوب است، شیوع زیادى دارد. اما پیچیدگى و سازگارى این حشره با تغییرات محیطى تاکنون مقابله با آن را با مشکل روبرو ساخته است. این حشره سالانه نزدیک به ۳۵ میلیون تخم مى گذارد و از شعاع ۱۵ کیلومترى بوى چوب را تشخیص مى دهد.
سه عامل حیاتى براى زندگى موریانه یعنى رطوبت، تاریکى و گرما ( درجه حرارت ثابت) وجود دارد و مى توان با تغییر هر یک از این سه شیوه امکان زندگى این حشره را در محیط از بین برد. سم زنى، ایجاد ارتعاشات صوتى با فرکانسهاى خاص که باعث عصبانیت، اختلال در زندگى این حشره، رسیدن پیغام هاى اشتباه به کارگران و سربازان و در نهایت جنگ میانشان و نابودى آنها شود از جمله این شیوه هاست. اما نقص این نوع مبارزه در این است که در نهایت ملکه از بین نمى رود و در نتیجه تولید مثل و بقاى حشره ادامه مى یابد.
در شیوه مبارزه با سم یا صوت، حداکثر کارگرها و سربازها مى میرند و با پیغامى که به بقیه و همین طور ملکه مى رسد آن ها از منطقه براى مدتى فرارى مى شوند. اما درشیوه طعمه گذارى یا بیولوژیکى، طعمه یعنى سلولز آغشته به نوعى سم پودرى شکل پایدار، براى ملکه فرستاده مى شود.
پیچیدگى زندگى موریانه تا آنجاست که حتى در زمان نابودى کامل وقتى تنها دو حشره نر باقى مى مانند یکى از آنها که ضعیف تر است، تغییر جنسیت داده و به ماده تبدیل مى شود. به همین دلیل نابودى کامل آنها تا رسیدن به ملکه از اهمیت خاصى برخوردار است.(۹)
این حشره ممکن است به کتابها و اشیاء کاغذی از هر نوع ( موادی که از نظر شیمیایی دارای سلولز می باشند ) حمله کرده و خسارت قابل ملاحظه‌ای به آنها وارد آورد. بخور نفتالین ، سولفور دو کربن ، پارادی‌کلروبنزن در اتاق یا محفظه در بسته بهترین راه مبارزه در این مورد به شمار می آید.(۱۰)
ساختمان های قالب کاهی به دلیل دارا بودن خاصیت سلولزی می توانند منبع حمله توسط این موجود باشند ، لذا بایستی ساقه ها را قبل از بسته بندی با مواد کشنده این موجود نظیر بخور نفتالین ، سولفور دو کربن ، پارادی‌کلروبنزن آغشت تا محیط برای ورود این حشره نامناسب گردد.
انتخاب بهترین قالب برای ساختمان سازی:
منظور از قالب معمولا ۲ رشته ای ، مستطیل شکل تقریبأ ۱ متری است. قالب ها بایستی خشک بوده با رشته هایی محکم بسته شوند، با اندازه یکسان و واقعأ فاقد سر دانه ای باشند.
قالب ها نباید نم باشند و در طول مراحل ساخت باید از رطوبت محافظت شوند. میزان رطوبت قابل اطمینان جهت ممانعت از رشد قارچ و باکتری به شرح زیر است:
میزان رطوبت (وزن مخصوص رطوبت ) نباید بیش از ۱۵% باشد.
رطوبت نسبی نباید بیش از ۷۰% باشد.
وزن قالب ها باید ۳۰-۶ کیلوگرم باشد.
ابعاد قالب ها متفاوت است ولی برخی ماشین های بسته بندی قالب ها را با ضخامت ۴۵۰ میلی متر و ارتفاع ۳۵۰ میلی متر و طول متغیر از ۹۰۰ تا ۱۱۲۵ میلی متر بسته بندی می کنند.(۴)
فواید قالب های ساقه ای:
ساختمان های قالب ساقه ای دارای فواید منحصر به فرد بسیاری نسبت به ساختمان ها با قاب چوبی یا استیل سبک می باشد. بر خلاف عقیده عموم ساختمان های قالب ساقه ای دارای مقاومت بسیار و طول عمر زیاد اند، عایق بسیار مناسبی به شمار می روند.(تقریبأ R-3/INCH)
آنها برای کیفیت مناسب هوای داخلی شرکت می کنند و هیچ نوعV.O.C. یا دیگر ترکیبات سمی ای ندارند.
ساقه ها از دورریزهای صنعت کشاورزی است و تا کنون سوزاندن ساقه برنج در کالیفرنیا بزرگترین منبع آلودگی در ایالت بوده است. آن یک منبع تجدیدشدنی سریع می باشد. قیمت ساختمان های قالب های ساقه ای می تواند پایین تر از قاب های چوبی باشد.(۳)
خانه های قالب ساقه ای می توانند زیبا، راحت ، کاملأ اکولوژیکی و در دسترس باشند . ساختمان های قالبی امکانی است برای انعطاف معماری و چهره ای زیبا مانند نرم کردن گوشه ها و لبه های گرد در اطراف درها و پنجره ها.
در ساختمان های معمولی ، دیوار های مناسب محکم از حشرات خانگی مسون می مانند. همچنین به دلیل میزان کم ماده ارگانیک و زیاد بودن میزان سیلیس ، ساقه ها فاقد ارزش غذایی هستند.(۵)
این قالب ها مقاوم در برابر حریق و آفات و حشرات بوده در جهت ذخیره انرژی و پایداری عمل می کنند ودارای سرعت در اجرا هستند.
معضلات قالب های ساقه ای :
یکی از معضلات ساختمان های قالب ساقه ای عرض بیش از حد دیوار ها نسبت به استانداردهای ساختمانی دیگر و فنداسیون هایی است که بایستی آنها را نگه دارد.
فنداسیون دیوارها بایستی حداقل ۱۵ سانتیمتر بالاتر از محیط اطراف قرار گیرد تا مانع نفوذ رطوبت به دیوارها باشد . توصیه می شود درزهایی برای عبور رطوبت از داخل به خارج در کف تعبیه شود.(۳)
نکته دارای اهمیت در این ساختمان ها همان بحث جلوگیری از مرطوب شدن قالب هاست. چرا که رطوبت باعث ایجاد گسیختگی در آن می شود.
شیوه های نوین استفاده از ساقه ها در ساختمان:
استفاده از ساقه ها برای ایجاد مصالح ساختمانی کارخانه ای طی فرایندهای مختلف متداول شده است که “استرامیت”۱ نامیده شده و دارای انواع گوناگون است.
سیستم “ایزی وال”۲ سیستمی دیواری از این نوع است که بر اساس پانل به پانل بوده دارای قدرت و سختی کافی با روکش و استفاده از روش اتصال مکانیکی خشک می باشد و سیستم کف شناور”الکو فلور”۳ که عایق صوتی خوبی بوده کاهش ضخامت سقف تیرچه را تا حداقل ۵۰% به همراه دارد و به دلیل ضخامت کم و سهولت اجرا باعث صرفه جویی در ارتفاع و وقت می گردد.
در فرایند تولید پانل ها به ساقه ها بخار و گرما داده شده آن را به هسته محکمی تبدیل می کنند ضوابط طراحی کارخانه سپس اندودی که دارای افزودنی هایی برای افزایش مقاومت بوده به همراه روکشی از شبکه تقویتی پشم شیشه خنثی، برسطح رویه پانل قرار می گیرد.
این پانل ها دارای ضخامت ۵۸ میلی متر،گستردگی ۱۲۰۰ میلیمتر مربع، با ۷ طول مختلف، بدون اندود موجود اند.
به طور کلی می توان فواید این پانلها را شامل موارد زیر دانست:
صفحات با وزن کم ، یکپارچه و مقاوم، قابلیت نصب آسان ، قابلیت تعمیر آسان نصب و نگهداری، عایق صوتی و حرارتی مناسب، ضخامت کم برای استفاده مطلوب از فضا، گسترش و ساخت آسان و انعطاف در طراحی، حفره های جفت ۲۲ میلی متری در هر ۳۰۰ میلیمتر برای سیم کشی سیستم برقی و ارتباطات، مناسب با استانداردهای طولی برای انطباق با سقفهای بلند، امکان انبار کردن در سایت با پوشش های ضد آب، دارای حداقل ضایعات، نازک کاری با پلاستر”اسکیم کوت”۴، مصالح بازیافت شونده طبیعی.(۶)
نوعی دیگری از این محصول به صورت روکش های فلزی اغلب آلومینیومی بر صفحاتی به نام “پرومینا”۵ است که در کارهای صنعتی تجاری و روستایی کاربرد داشته، ظاهر سطح رویه همانند ایرانیت یا آردوواز رنگی دارد. آن ماده ای است که در کارخانه از سیلیس کلسیم تولید شده و مانند تخته های سیمانی الیافی می باشد.(۷)
میزان استفاده از قالب های ساقه ای در امریکا:
ساقه باقی مانده از برداشت دانه ها ، منبعی بازیافت شونده است که سالانه رشد می کند. هر سال ۲۰۰ میلیون تن از ساقه ها مورد استفاده قرار می گیرد یا به صورت زاید در کشور ( امریکا) باقی می ماند. گندم ، جو دو سر، جو، برنج، گندم سیاه و کتان همگی دارای ساقه مرغوب برای دیوارهای قالبی هستند. اگرچه خانه های اولیه قالبی از یونجه برای قالب ها استفاده می کردند، یونجه توصیه نمی شود زیرا به صورت برگدار بوده و به آسانی قابل خوردن با جانوران بزرگ و کوچک است. ساقه ها محکم و ریشه دار بوده ماندگاری بیشتری دارند. متخصص قالب های ساقه ای ” متس میهرمان”۱ برآورد کرده است که میزان ساقه برجای مانده از دانه های اصلی در امریکا می تواند سالانه برای ساخت پنج میلیون و ۲۰۰۰ فوت مربع یا ۴۶۳۴۸۱ متر مربع خانه مورد استفاده قرار گیرد. رقم محافظه کارانه از وزارت کشاورزی امریکا خاطرنشان می کند که کشاورزان امریکایی سالانه ساقه کافی برای ساخت تقریبأ چهار میلیون و ۲۰۰۰ فوت مربع یا ۳۷۱۷۹۸ مترمربع خانه برداشت می کنند، تقریبأ چهار برابر خانه هایی که به طور معمول ساخته می شوند !
ساخت خانه با قالب های ساقه ای نسبتأ ساده است . خانه معمول ۱۸۰ متر مربعی تقریبأ به ۳۰۰ قالب سه رشته ای از ساقه ها نیاز مند است.(تقریبأ با ارزش ۱۰۰۰$) .(۱)
در ایالات متحده آمریکا برآورد تولید برنج طی سال ۲۰۰۳، ۶/۹ میلیون تن بوده است.(۱۱)
میزان استفاده از این سیستم در انگلیس:
ساقه ها ، تقریبأ ۴ میلیون تن در سال اضافه بر مصرف در انگلستان تولید می شود. استفاده از ساقه ها می تواند به معنای فشار کمتر در استفاده از دیگر مصالح آلوده کننده محیط باشد.(۴)
میزان امکان استفاده از این سیستم در ایران:
مدیرکل دفتر برنج و حبوبات وزارت جهاد کشاورزی، میزان تولید برنج کشور را در سال زراعی ۸۷ – ۸۶ حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن اعلام کرد.
از آنجا که در ساخت قالب های ساقه ای محصولات دانه ای متفاوتی نظیر برنج، گندم و جو می توانند مورد استفاده قرار گیرند، لذا برای بررسی تولید این محصولات در ایران پرداخته با استفاده از تجارب متفاوت در امریکا و انگلیس، میزان ساختمانی را که می توان توسط این سیستم در ایران پوشش داد را محاسبه کرده امکان استفاده از آن را در اقلیم های چهار گانه کشور مورد بررسی قرار می دهیم.
لازم به ذکر است که تجارب امریکا و انگلیس خبر از بهره برداری ازتولید برداشت شده می دهند و نه ساقه برجای مانده از برداشت و میزان ساختمان را بر اساس تولید دانه در کشور محاسبه می کنند.
به گزارش ایانا از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، طی گزارشی موسوم به “چشم‌انداز غذایی جهان” به ارائه پیش‌بینی خود از تولید محصولات مهم کشاورزی در کشورهای جهان ازجمله ایران طی سال جاری پرداخته است.
در حالی که بروز خشکسالی موجب کاهش شدید تولید غلات ایران در سال گذشته شد با بهتر شدن شرایط آب و هوایی در سال جاری پیش‌بینی شده است تولید غلات ایران از ۳/۱۴ میلیون تن در سال ۱۳۸۷ به ۷/۱۸ میلیون تن در سال جاری برسد. بدین ترتیب غلات ایران در سال زراعی جاری با ۴/۴ میلیون تن افزایش نسبت به سال قبل از آن مواجه خواهد شد.
بر اساس این گزارش گندم بیشترین سهم در افزایش تولید غلات در ایران طی سال جاری را خواهد داشت. پیش‌بینی شده است تولید گندم ایران در سال جاری به ۵/۱۳ میلیون تن برسد که این رقم نسبت به سال قبل ۷/۳ میلیون تن افزایش خواهد داشت. تولید گندم ایران در سال گذشته به ۸/۹ میلیون تن رسیده بود.
بر اساس پیش‌بینی فائو تولید جو در ایران نیز طی سال زراعی جاری ۳۰۰ هزار تن افزایش خواهد یافت و از ۹/۱ میلیون تن به ۲/۲ میلیون تن خواهد رسید.
برنج یکی از غلات مهم است که تولید آن در ایران طی سال جاری افزایش خواهد یافت. در حالی که طی سال گذشته ۶/۱ میلیون تن برنج در ایران تولید شد پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال جاری با افزایش ۲۰۰ هزار تنی به ۸/۱ میلیون تن برسد.(۱۲)
جدول (۱):مقدار تولید محصولات سه گانه کشاورزی در فضای باز برحسب نام محصول و متوسط دو سال
| نوع محصول | ۱۳۸۷(میلیون تن) | ۱۳۸۸ (میلیون تن) | متوسط دو سال |
| گندم | ۸/۹ | ۵/۱۳ | ۶۵/۱۱ |
| جو | ۹/۱ | ۲/۲ | ۰۵/۲ |
| برنج (شلتوک) | ۶/۱ | ۸/۱ | ۷/۱ |
| کل | ۳/۱۳ | ۵/۱۷ | ۴/۱۵ |
با توجه به تولید متوسط ۴/۱۵ میلیون تنی محصولات برنج، گندم و جو در کشور و مقایسه آن با میزان تولید در امریکا نتیجه می گیریم که این میزان تولید در ایران سالانه می تواند ۲۸۶۲۸ متر مربع ساختمان قالب ساقه ای تولید کند.
دی اکسید کربن:
این گاز باعث ۵۵ درصد گرمایش جهانی ناشی از فعالیتهای انسانی است و کشورهای صنعتی ۷۶ درصد نشر سالیانه آن را بر عهده دارند . منبع اصلی تولید این گاز احتراق سوختهای اکسید کربن سنگواره ای است و ۳۳ درصد آن به دلیل پاکتراشی و سوزاندن چوب درختان است . عمر دی اکسید کربن در اتمسفر بین ۵۰ تا ۲۰۰ سال برآورد می شود. براساس جدول در سال ۱۳۷۶ در کل کشور مقدار ۲۷۲۱۵۶۰۵۷ تن دی اکسید کربن انتشار یافته است . به طوری که بخش های خانگی – تجاری، صنایع، حمل و نقل، کشاورزی و برق به ترتیب ۹۴/۲۴ ، ۴۶/۲۰، ۹۷/۲۷، ۹/۳، ۳۵/۲۱ درصد در انتشار این گاز نقش داشتند.(۱۳)
جدول (۲): میزان تولید گاز دی اکسید کربن در کشور در سال ۱۳۷۶
| بخش | Co2 (برحسب تن) |
| خانگی تجاری | ۶۷۸۸۱۴۵۰ |
| صنایع | ۵۵۶۹۹۸۰۱ |
| حمل و نقل | ۷۶۱۴۸۷۸۷ |
| کشاورزی | ۱۰۶۲۴۶۴۱ |
| برق | ۵۸۱۱۹۰۶۸ |
| متفرقه | ۳۶۸۲۳۱۰ |
| جمع | ۲۷۲۱۵۶۰۵۷ |
راندمان انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای:
بیش از ۵۰% گازهای گلخانه ای توسط صنعت ساختمان و حمل و نقل مربوط با آن تولید می گردد. اگر ۴/۱۵ میلیون تن از ساقه ها در ایران بسته بندی شده برای ساختمان های محلی استفاده شود، می توانیم با تعداد خانه ای که ایجاد می گردد حداقل از انتشار گاز دی اکسید کربنی که از حمل و نقل و سوختن آتش جهت پخت آجر را کاست. منفعت دیگر این سیستم عایق بودن آن است که در پیوند با کاهش وسیع نیازهای گرمایشی ، نتیجتأ کاهش بیشتر انتشار دی اکسید کربن (گاز گلخانه ای) از سوختن سوخت های فسیلی ، ساختمان های قالب ساقه ای می توانند در واقع باعث کاهش خالص انتشار گاز های گلخانه ای شود.
براساس بررسی های به عمل آمده ایران چون در منطقه خشک قرار دارد، کارخانه ساخت خودکار افزایش گازهای گلخانه ای میزان محصولات کشاورزی را کاهش خواهد کرد . لذا وابستگی به واردات غلات افزایش پیدا خواهد کرد.(۱۳)
با توجه به آمار های موجود درباره تولید محصولات سه گانه در استان های مختلف کشور در سال ۱۳۸۲ می توان نسبتی متوسط از این تولیدات در هر یک به دست آورد و آنها را به تفکیک اقلیم قرار داده از تولیدات هر یک در محدوده مصرف خود استفاده کرد تا هزینه و آلاینده های ناشی از حمل و نقل قالب ها به حداقل رسد.
جدول (۳): سطح کاشت و مقدار تولید گندم در فضای باز برحسب استان: ۱۳۸۲ (۱۴)
| استان | سطح کشت( هکتار) | مقدار تولید (تن) |
| کل کشور | ۶۹۴۱۲۸۶ | ۱۱۶۷۶۲۵۲ |
| آذربایجان شرقی | ۴۵۹۸۲۰ | ۵۴۴۳۹۷ |
| آذربایجان غربی | ۴۰۳۳۹۵ | ۶۴۱۳۸۸ |
| اردبیل | ۳۱۳۴۴۵ | ۴۹۴۴۰۹ |
| اصفهان | ۹۷۲۶۳ | ۳۴۸۱۲۳ |
| ایلام | ۱۶۱۲۱۰ | ۱۶۴۵۹۹ |
| بوشهر | ۲۱۳۴۹۷ | ۶۲۳۸۷ |
| تهران | ۴۵۳۰۳ | ۱۹۳۸۵۶ |
| چهارمحال و بختیاری | ۷۳۷۳۰ | ۱۶۰۲۰۵ |
| خراسان جنوبی | ۳۱۹۹۶ | ۲۷۷۱۶ |
| خراسان رضوی | ۷۸۸۸۷۶ | ۱۱۵۸۹۷۱ |
| خراسان شمالی | ۱۷۸۰۳۵ | ۲۹۹۹۶۷ |
| خوزستان | ۸۳۲۴۸۲ | ۱۱۴۰۷۵۴ |
| زنجان | ۲۸۵۰۷۵ | ۲۵۹۸۸۷ |
| سمنان | ۳۴۷۷۴ | ۱۰۵۹۲۱ |
| سیستان و بلوچستان | ۲۷۸۲۸ | ۵۱۳۴۲ |
| فارس | ۴۸۳۹۹۹ | ۱۶۹۸۹۰۸ |
| قزوین | ۱۰۶۵۱۸ | ۲۳۵۷۷۸ |
| قم | ۱۲۵۷۷ | ۴۵۰۰۳ |
| کردستان | ۴۵۹۱۲۸ | ۵۳۸۳۰۲ |
| کرمان | ۸۹۹۶۵ | ۲۳۹۰۶۶ |
| کرمانشاه | ۴۱۳۱۸۵ | ۶۴۶۷۴۴ |
| کهگیلویه و بویراحمد | ۶۷۰۱۳ | ۷۸۰۷۷ |
| گلستان | ۳۴۵۷۶۵ | ۹۳۷۰۸۰ |
| گیلان | ۹۴۲۰ | ۱۰۲۰۷ |
| لرستان | ۳۵۳۵۷۲ | ۵۱۵۶۷۳ |
| مازندران | ۴۸۳۲۳ | ۱۰۲۷۸۰ |
| مرکزی | ۲۲۸۳۲۷ | ۳۲۹۴۶۷ |
| هرمزگان | ۱۳۲۷۳ | ۴۶۸۱۱ |
| همدان | ۳۴۳۷۶۳ | ۵۳۰۷۱۳ |
| یزد | ۱۹۷۳۰ | ۶۷۷۲۲ |
جدول (۴): سطح کاشت و مقدار تولید جو در فضای باز برحسب استان: ۱۳۸۲ (۱۴)
| استان | سطح کشت( هکتار) | مقدار تولید (تن) |
| کل کشور | ۱۸۱۷۵۷۲ | ۲۶۳۱۶۹۱ |
| آذربایجان شرقی | ۱۰۴۳۵۲ | ۱۱۰۵۹۱ |
| آذربایجان غربی | ۵۹۴۰۷ | ۸۲۷۲۰ |
| اردبیل | ۷۳۶۵۴ | ۸۸۳۵۳ |
| اصفهان | ۴۵۱۰۰ | ۱۵۲۳۲۳ |
| ایلام | ۷۲۰۷۴ | ۴۶۳۲۳ |
| بوشهر | ۳۴۱۱۹ | ۸۲۰۶ |
| تهران | ۳۹۹۳۳ | ۱۴۹۱۲۳ |
| چهارمحال و بختیاری | ۲۶۱۸۲ | ۴۸۲۸۹ |
| خراسان جنوبی | ۷۱۹۹ | ۱۰۰۴۳ |
| خراسان رضوی | ۲۴۳۱۹۱ | ۴۲۰۹۹۶ |
| خراسان شمالی | ۵۴۰۹۶ | ۹۶۰۴۹ |
| خوزستان | ۱۷۱۶۸۴ | ۱۰۸۴۳۴ |
| زنجان | ۴۹۵۳۹ | ۴۷۰۶۵ |
| سمنان | ۱۶۶۹۴ | ۴۹۲۹۲ |
| سیستان و بلوچستان | ۱۰۹۸۰ | ۱۴۶۶۲ |
| فارس | ۱۵۳۲۲۶ | ۲۰۶۹۷۳ |
| قزوین | ۳۲۱۳۶ | ۷۶۰۴۵ |
| قم | ۱۷۵۹۳ | ۵۶۶۹۹ |
| کردستان | ۳۱۹۹۲ | ۳۶۱۶۷ |
| کرمان | ۲۶۶۴۴ | ۵۳۲۵۵ |
| کرمانشاه | ۱۰۲۶۵۲ | ۱۱۵۹۷۴ |
| کهگیلویه و بویراحمد | ۳۷۶۲۷ | ۳۷۴۴۱ |
| گلستان | ۷۹۸۳۱ | ۱۳۸۱۵۹ |
| گیلان | ۵۳۰۹ | ۵۵۱۳ |
| لرستان | ۱۹۲۴۲۳ | ۱۸۳۹۷۴ |
| مازندران | ۲۴۶۵۰ | ۲۹۴۶۹ |
| مرکزی | ۳۷۷۸۴ | ۱۰۸۶۷۱ |
| هرمزگان | ۳۵۱۴ | ۴۵۱۹ |
| همدان | ۵۹۲۷۷ | ۱۳۴۲۶۸ |
| یزد | ۴۷۰۸ | ۱۲۰۹۵ |
جدول (۵): سطح کاشت و مقدار تولید برنج در فضای باز برحسب استان: ۱۳۸۲ (۱۴)
| استان | سطح کشت( هکتار) | مقدار تولید (تن) |
| کل کشور | ۴۶۵۴۵۳ | ۱۸۱۹۹۹۰ |
| آذربایجان شرقی | ۱۶۱۰ | ۵۱۹۰ |
| آذربایجان غربی | ۱۶۲ | ۶۸۴ |
| اردبیل | ۵۸۹ | ۱۴۴۵ |
| اصفهان | ۱۳۸۵۰ | ۷۴۲۵۸ |
| ایلام | ۱۸۶۳ | ۴۱۹۸ |
| بوشهر | ۰ | ۰ |
| تهران | ۸۶ | ۳۶۳ |
| چهارمحال و بختیاری | ۲۶۲۸ | ۱۰۲۵۶ |
| خراسان جنوبی | ۰ | ۰ |
| خراسان رضوی | ۱۳۴۱ | ۴۷۶۹ |
| خراسان شمالی | ۳۶۵ | ۱۱۹۰ |
| خوزستان | ۲۳۸۳۹ | ۶۸۲۱۴ |
| زنجان | ۲۵۰۷ | ۸۲۶۰ |
| سمنان | ۰ | ۰ |
| سیستان و بلوچستان | ۶۵۹ | ۲۰۴۲ |
| فارس | ۴۰۵۵۸ | ۱۸۵۲۳۲ |
| قزوین | ۱۳۴۶ | ۳۹۵۳ |
| قم | ۰ | ۰ |
| کردستان | ۲۱ | ۹۲ |
| کرمان | ۶ | ۲۰ |
| کرمانشاه | ۱۰۱۲ | ۲۶۰۱ |
| کهگیلویه و بویراحمد | ۵۹۸۲ | ۲۳۵۲۳ |
| گلستان | ۳۷۷۳۵ | ۱۴۳۶۳۳ |
| گیلان | ۱۶۰۰۹۹ | ۵۵۳۳۲۷ |
| لرستان | ۳۸۶۵ | ۱۱۲۵۴ |
| مازندران | ۱۶۵۳۰۱ | ۷۱۵۳۷۶ |
| مرکزی | ۵ | ۸ |
| هرمزگان | ۰ | ۰ |
| همدان | ۱۳ | ۴۹ |
| یزد | ۱۱ | ۴۰ |
اقلیم گرم و مرطوب با توجه به میزان رطوبت موجود و نظر به اینکه رطوبت معضلی در نگهداری ساختمان های قالب ساقه ای به شمار می رود، لذا استفاده از این سیستم پیشنهاد نمی گردد. چه بسا تولید محصولات مرتبط در این منطقه بسیار ناچیز می باشد.
در اقلیم گرم و خشک استفاده از این سیستم بسیار مطلوب است چرا که معضلات حاد غیر از بحث موریانه که روش جلوگیری از آن قبلأ پیشنهاد شد وجود ندارد و میزان تولید محصولات اولیه برای قالب ها در این منطقه نسبتأ مناسب می باشد.
ساختمان های قالب ساقه ای می توانند با اجرای سطح بالای شیشه کاری و با سیستم عایق سقف سرد، پوشش بسیار خوب عایق به وجود آورند. این سیستم در جاهایی که نوسان روزانه دما بالا می باشد استفاده شده اجازه ذخیره هوای سرد شب را در طول روز می دهد. در این اقلیم، شیشه کاری با سقف عمیق آویزانی که همچنین دیوارهای قالب ساقه ای را از میزان مستقیم رطوبت محافظت می کند، در سایه قرار می گیرد. سیستم حداکثر ذخیره انرژی را داشته ، تناسب بیشتری با محیط کویری دارد.(۳)
در اقلیم معتدل و مرطوب با وجود بیشترین میزان تولیدات محصولات اولیه برای قالب ها، به دلیل زیاد بودن رطوبت استفاده از این سیستم توصیه نشده و محصولات آن می تواند اقلیم های مجاز را پوشش دهد.
در اقلیم سرد ایران نیز استفاده از این سیستم امکان پذیر است.
مطابق تجربه هایی که در ساخت این سیستم در اقلیم سرد انجام شده است از مواردی که بایستی در چنین موقعیت اقلیمی رعایت گردد این است که فنداسیون بایستی زیر خط یخبندان اجرا گردد تا از یخ زدگی جلوگیری شود. همچنین در چنین شرایطی لازم است به دلیل تحمل بار برف از سیستم غیر باربر استفاده گردد تا بار برف وارده توسط سازه ساختما که بتنی یا فولادی است تحمل گشته و از آسیب دیدن قالب های ساقه ای جلوگیری گردد.(۸)
نتیجه گیری:
- سیستم قالب های ساقه ای می توانند جایگزین سیستم های قدیمی پرهزینه و آلاینده هوا باشد.
- استفاده ازقالب های ساقه ای در ایران می تواند حجم وسیعی از ساختمان را پوشش دهد و هم به صرفه اقتصادی کشاورزان جهت فروش ضایعات تولیدات خود کرده هم میزان گاز دی اکسیدکربن را کاهش دهد.
- با توجه به محدود بودن تولید برنج در ایران و عدم امکان پوشش دادن تمامی مناطق، استفاده از آن فقط در برخی مناطق اقلیمی که بیشترین کارآیی را داشته باشد پیشنهاد می گردد.
مقالات پیشنهادی برای مطالعه بیشتر :
نقاشی ساختمان تهرانپارس
ساخت کارخانه خودروسازی در ایران
