فن کویل یکی از سیستمهای تاثیرگذار دنیای تهویه مطبوع است و در این مقاله قرار است بعد از این که تعریف بسیار ساده و راحتی از فن کویل چیست ارائه کردیم به بررسی مفصل انواع و نحوه کارکرد آن بپردازیم و تمام اطلاعات مورد نیاز را به شما بدهیم که اگر امروز یا هر زمانی قصد خرید تهویه مطبوع داشتید بدانید که فن کویل هم میتواند در لیست خرید شما باشد.
فن کویل چیست به زبان ساده
فن کویل تعریف بسیار سادهای دارد همانطور که از اسم آن مشخص است از فن و کویل (لولهها) تشکیل شده است. واحد فن کویل (FCU) یک دستگاه ساده متشکل از یک مبدل حرارتی و یک فن است. این دستگاه جزء سیستم تهویه مطبوع ساختمان های مسکونی، تجاری و صنعتی و … می باشد. فن کویل دستگاهی همه کاره است که گاهی اوقات با مکش هوای موجود دمای محیط را تنظیم می کند. این کنترل توسط کلید روشن/خاموش دستی یا ترموستات انجام می شود. ترموستات به فن یا شیر کنترل فرمان می دهد تا با تغییر سرعت فن یا تغییر مقدار آب ورودی به کویل ها، دمای مطلوب در هر فضا بدست آید.
به عبارت دیگر فن کوئل از یک سری کویل آلومینیومی و فن تشکیل شده است و گرما یا سرمایش ایجاد شده توسط لولههای آلومینیومی توسط جریان هوایی که توسط فن ایجاد میشود از طریق لوله کشی به محیط انتقال پیدا میکند و ما انواع فن کویل مختلفی داریم که هر کدام برای یک وظیفه مشخص و محیط متناسب با آن ساخته شدهاند. در ادامه به بررسی نحوه کار و انواع فن کویلها خواهیم پرداخت.
نحوه کارکرد فن کویل
آب سرد یا گرم تولید شده توسط چیلر یا دیگ از پمپ ها از طریق رایزرها به لوله های با قطر کمتر ارسال می شود تا به واحدهای فن کویل (FCU) هدایت شود. FCU در اصل جعبه ای با یک فن داخلی است که هوا را از فضا می کشد، آن را از طریق یک سیم پیچ گرم یا سرد می گذراند تا دمای هوا را تغییر دهد و سپس آن هوا را به فضا می دمد. آب سرد وارد FCU می شود و از سیم پیچ خنک کننده (مجموعه ای از لوله های نازک) عبور می کند و گرما را از هوای داخل جذب می کند. آب سرد گرم می شود و در نتیجه هوای اطراف آن خنک می شود. هنگامی که آب سرد از کویل خنک کننده خارج می شود، حدود ۵ درجه سانتیگراد (۵۳.۶ درجه فارنهایت) گرمتر می شود و به ۱۲ درجه سانتیگراد می رسد. سپس آب سرد گرم شده از طریق رایزرهای مسیر برگشت به اواپراتور چیلر بازگردانده می شود. آب سرد دوباره خنک می شود و آماده گردش در داخل ساختمان و جمع آوری بار گرمایی بیشتری است.
اگر قصد داشته باشیم ساختار فن کویل را تشریح کنیم میتوانیم به سیستم رادیاتور ماشین اشاره کنیم چرا که فن کویل شباهت زیادی به این سیستم دارد. ولی برای اینکه فن کویل نیاز دارد تا دما را بهتر به هوای رفتی انتقال بدهد بهتر است کویلها از جنس مس باشد تا دما را بهتر انتقال بدهد. البته نکته بسیار مهم درباره فن کویل اینست که به تنهایی مولد سرما یا گرما نیست و صرفا مبدل حرارتی است.
انواع سیستمهای فن کویل
فن کویلها را بر اساس تعداد لوله به دو دسته تقسیم می کنند اولی فن کویلهای دو لولهای و چهار لولهای تقسیم میشود که تنها فرقی که دارند اینست که در مدل فن کویل دو لولهای یک لوله برای رفت آب استفاده میشود و دیگری برای برگشت است که هر فصل باید لوله رفت را عوض کنیم. در مدل چهار لولهای ولی دو لوله رفتی وجود دارد که دیگر نیاز به تعویض نیست.
- فن کویل سقفی توکار
- فن کویل سقفی روکار
- فن کویل زمینی
- فن کویل دیواری
- فن کویل کاستی
خوب برای این که شناخت درستی نسبت به هر مدل داشته باشید بهتر است تا تعریف مختصری از هر کدام داشته باشیم تا فرق این دستگاههای فن کویل را داشته باشیم.
معرفی فن کویل سقفی توکار
فن کویل سقفی تو کار یکی از انواع فن کویل است که همانطور که از سام آن مشخص است در داخل سقف آن را قرار میدهند و یک دریچه بزرگ در سقف قرار میگیرد، و مکش هوا یا از خود دریچه یا پشت آن انجام میشود. و ساز و کار خیلی عجیبی ندارد.
معرفی فن کویل زمینی
این مدل در گذشته متداولترین دستگاه فن کویلی بود که مورد استفاده قرار میگرفت و اگر دقت کرده باشید در ادارات دولتی و بانکها از این سیستم استفاده شده است و بزرگترین ایراد آن اینست که افراد بر روی آن مینشینند که به دستگاه آسیب وارد میکند و از طرفی هم در دنیای معماری مدرن امروز جایی برای این دستگاه نیست چرا که هم فضا را اشغال میکند و هم از طرفی به هارمونی فضا ضربه میزند.
پس سعی کنید این مدل را انتخاب نکنید.
معرفی فن کویل دیواری
فن کویلهای دیواری یا ایستاده شباهت زیادی به اسپلیت دارند و از کویل آب گرم و سرد در آن استفاده شده و بیشتر در فضاهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
اجزای تشکیل دهنده فن کویل
فن کویل از اجزای مختلفی تشکیل میشود که در این بخش قصد داریم تا شما را با تک تک این قسمتها آشنا کنیم تا بدانیم که هر کدام چگونه کار میکنند تا در نهایت متوجه نحوه کارکرد فن کویل شویم.
- الکتروموتور
- کویل
- فن
- شیر هواگیری
- فیلتر
- سینی درین
بررسی الکتروموتور
موتورها معمولا در Fandeck (فندک) مورد استفاده قرار میگیرند که انواع مختلفی دارد که بررسی آن بسیار تخصصی است و نیازی نیست درباره آن بیش از این صحبت کنیم.
بررسی کویل
کویلی یکی از قطعات مهم فن کویل است که از لولههای مسی و فینهای آلومینیومی ساخته شده و آب گرم و سرد توسط لولههای ورودی وارد کویل میشوند و این لولهها دما را به خوبی خارج میکنند و فن با دمیدن هوا از روی این کویلها هوای مورد نیاز را به محیط هدایت میکند.
بررسی فن
همانطور که از نامش مشخص است فن در ساختار فن کویل وظیفه دمنده بودن و انتقال هوای سرد و یا هوای گرم توسط لولهها به محیط مد نظر است. البته فن ها از دو توع پلاستیکی و فلزی در بازار عرضه میشوند ولی اگر از جنس فلزی آن استفاده شده باشد بهتر است چرا که ممکن است جنس پلاستیکی تحمل تغییرات دمای بالا را نداشته و از بین برود.
بررسی فیلتر
فیلترهای فن کویل یکی از اجزای بسیار آشنا هستند که باید افرادی که از فن کویل استفاده میکنند باید به آن رسیدگی کنند چرا که مستقیما در کیفیت هوایی که از سیستم تهویه مطبوع هدایت میشود در ارتباط است و اگر سر زمان مشخص آن را تمیز کنید همیشه خیالتان بابت کیفیت هوا راحت است.
مزایا و معایب فن کویل
مزیت فن کویل این است که سیستم لوله کشی آن به فضای کمتری نیاز دارد. این دستگاه می تواند با چیلر و سیستم گرمایش مرکزی نیز کار کند. همچنین امکان کنترل فضاهای مختلف به صورت جداگانه برای کاهش هزینه های انرژی وجود دارد. این دستگاه امکان کنترل هر اتاق را به صورت جداگانه فراهم می کند. از آنجایی که این سیستم می تواند با دمای پایین آب گرم شود، برای مناطقی که تولید گرما تنها توسط پنل های خورشیدی انجام می شود، مناسب است. برای طرحهای ساختمانهای موجود، لولهکشی و سیمکشی فن کویل سادهتر از مجرای بزرگ مورد نیاز برای یک سیستم تمام هوا است.
عملکرد و نحوه کارکرد فن کویل
اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم میتوان گفت که فن کویل به هیچ وجه به تنهایی مولد گرما و سرما در سیستم تهویه مطبوع نیست و باید در کنار یک دستگه دیگر قرار بگیرد تا سرمایش و گرمایش را به وسیله ساز و کاری که دارد به محیط هدایت کند. شاید بپرسید چه سیستمهایی به عنوان مکمل در کنار چیلر قرار میگیرند؟ چیلر، بویلرها و حتی پکیجهای ساختمانی عملا این دستگاهها سرمایش مورد نیاز فن کویل را تامین کرده و توسط لولههای ورودی به بخش کویل وارد میکنند و آب با چرخیدن در کویل دما را انتقال داده و فن با دمیدن هوا این دما را به محیط انتقال میدهد.
نحوه انتخاب فن کویل مناسب
معمولا اگر قصد داشته باشید سیستم مناسب تهویه مطبوع برای محیط مد نظر استفاده کنید دو مورد حیاتی است که باید بررسی شود؛ مورد اول اینست که شما به چه نوع فن کویلی نیاز دارید و مورد دوم اینکه ظرفیتی که شما نسبت به فضای محیط نیاز دارید چقدر است. خوب برای پاسخ دادن به سوال اول چندین بار اشاره کردیم نیاز دارید تا با یک متخصص مشورت کنید ولی در ادامه قصد داریم نحوه محاسبه ظرفیت فن کویل را هم بررسی کنیم که در این مورد هم حتما باید یک مشاور برای شما تصمیم گیری کند. ولی قصد داریم نحوه محاسبه آن را به شما آموزش دهیم.
در این مقاله سعی کردیم تا در ابتدا تعریف سادهای از فن کویل داشته باشیم و در ادامه با بررسی اجزای این دستگاه توانستیم تا درک بهتری از کارکرد و عملکرد آن داشته باشیم و در آخر هم نکاتی قبل از خرید بیان کردیم تا شما به صورت مفصل و جامع با Fancoil آشنا شوید و بدانید که یکی از بهترین سیستمهای تهویه مطبوع است و اگر قصد داشتید یکی از آن ها را داشته باشید میتوانید در ابتدا به صورت رایگان با مشاوران مجموعه آسا تهویه داشته باشید و بعد از آن با آگاهی کامل آشنا شوید.
توجه : این مطلب، یک تبلیغ رپورتاژ ساختمان بوده و اویم شاهانه در محتوای آن هیچگونه نظری و مسئولیتی ندارد.