ساختمان بتنی
آرماتور بندی از حساسترین قسمتهای اجرایی در مقاوم سازی سازه های بتنی است که در صورت عدم رعایت اصول و قوانین در اجرای آن، تحمل سازه در نیروهای برشی، کششی و فشاری، کمتر از مقدار محاسبه شده خواهد بود. اسکلت های بتنی جزو رایج ترین انواع ساختمان های مدرن به حساب می آیند. این نوع ساختمان ها معمولاً شامل یک چهارچوب یا یک اسکلت بتنی هستند. بخش های افقی سازه های بتنی شامل تیرها و بخش های عمودی آن شامل ستون ها هستند. این واقعیت وجود دارد که سازه های بتنی دارای عمر طراحی هستند بدین مفهوم که یک سازه بتنی برای عمری معین طراحی می شود گرچه این عمر ۵۰ یا ۶۰ سال باشد.
ساختمان بتنی ساختمان مجتمع مسکونی شهرستان بندرانزلی طراحی ویلا در بندرانزلی در زمینی به مساحت ۳۳۰ متر مربع در بهار۹۴اجرا گردید. این ساختمان اسکلت بتنی است و زیر بنای هر طبقه ساختمان ۱۹۵ متر مربع است و ۴طبقه می باشد. نقشه های معماری مجتمع مسکونی طوری طراحی شده است که از ۲ طریق به راهروهای دسترسی دارد. ویلا بتنی ورودی و خروجی ساختمان در ضلع شمالی و شرقی ونیز در راه پله به صورت اضطراری می باشد. بخشی از جزئیات در داخل نقشه وجود دارد مثل نوع بتن و نقشه آکس ستونها و تیپ ستونها و فاصله ستونهاو…
هزینه ساخت ویلا بتنی
در زمینی که قرار بود این ساختمان ساخته شود ساختمان ها و بناهای قدیمی موجود بود که باید تخریب صورت می گرفت. ساخت ویلا بتنی در تخریب باید به عواملی چون طبقات،نوع مصالح،حجم عملیات تخریب و نیز قطع انشابعات برق و گاز و آب توجه میشد. دفع گیاهان و قطع درختان و طراحی محوطه نباید طوری میبود که به تاسیسات ساختمان مجاور پروژه صدمه وارد کند. بعد از مرحله تخریب ، ساختمان بتنی زهکشی انجام گرفت زهکشی مجموعه عملیاتی است که در آن آب های زیر زمینی و سطحی جمع آوری شده و به بیرون هدایت می شود که می توان تخلیه آب را در این مرحله به صورت احداث نهرها و آبروهای باز و بسته و لوله گذاری سطحی و زیر زمینی و…انجام داد.
ساخت ویلا بتنی
پی کنی قسمتی از عملیات خاکی است که شامل کندن و حفر زمین از سطح طبیعی آن به عمق معین می باشد.معمولا امروزه بیشتر پی کنی ها و گود برداری ها به کمک ماشین آلات مناسب نظیر بولدوزرها، ویلا بتنی لودرها و بیل های مکانیکی انجام می شود. پی کنی در ساختمان به دو منظور انجام می شود: ۱-دسترسی به زمین سخت و مقاوم ،زیرا بارهای ساختمان نهایتا به زمین منتقل می شود و در نتیجه زمین باید مطمئن باشد و نشست نکند. ساختمان بتنی ۲-برای محافظت پی ساختمان و جلوگیری از اثرات جوی مانند یخ زدگی ونیروهای جانبی پس از پیاده کردن نقشه روی زمین پی کنی انجام می شود. گود برداری در زمین های مختلف به میزان مقاومت،دانه بندی و مقدار رطوبت و همچنین به عمق گود برداری بستگی دارد. پی کنی در زمین هایی که از نظر جنس و مقاومت زمین و نیز وجود آبهای سطحی و عمقی با هم تفاوت دارند،فرق می کند. ابعاد ، عمق و ارتفاع پی کنی به شرایط اقلیمی بستگی دارد.بهرحال در هر نوع اب و هوایی نباید از ۵۰سانتیمتر کمتر باشد.زمین های خاکی(مخلوط) زمین هایی هستند که ذرات و دانه های متشکله آنها کاملا به هم چسبیده و محکم شده باشند.پی کنی در این زمین ها نسبتا راحت و گاهی حتی بدون نیاز به نگهداری دیوارهای حائل انجام می گیرد که می توان تا عمق نسبتا زیادی زمین را حفر کرد و گود برداری کرد. عمق پی را در این زمین ها معمولا بین ۸۰ تا ۱۲۰سانتی متر در نظر می گیرند. ساختمان بتنی ابعاد گود برداری و پی کنی را باید به اندازه کافی بزرگتر از ابعاد تعیین شده روی نقشه در نظر گرفت تا امکان اجرای عملیات بعدی نظیر قالب بندی،دیوار چینی،عایق کاری به راحتی وجود داشته باشد. در پی اجرا شده در ساختمان مورد نظر از هر طرف ۲۰سانتیمتر محل پی را بزرگتر حفر کردند تا امکان قالب بندی و باز کردن قالب ها پس از بتن ریزی میسر باشد.
آموزش طراحی ویلا بتنی
بارهای وارد از سقف ساختمان به ستون ها یا دیوارها و پی ساختمان وارد می شود و پی نیز بارهای وارده را به ساختمان منتقل می کند.پس باید به گونه ای اجرا شود که بتواند صدها تن وزن ساختمان و اشیایی که در آن قرار دارد را تحمل کند. ساختمان بتنی غیر از طرح و اجرا باید به جنس مصالح پی توجه کرد که مصالح از مرغوب ترین نوع آن باشد و نحوه ی ساخت آن کاملآ اصولی و فنی باشد. پی های مورد استفاده در ساختمان انواع گوناکونی دارند.پی های شمعی،گسترده،نواری،منفرد،پی های شناور و… از جمله پی هایی هستند که امروزه در ساختمان بناها از آن استفاده می کنند. ساختمان بتنی انتخاب نوع پی به نوع خاک و نوع سازه (تجاری، طراحی مسکونی و…)،ابعاد سازه بخصوص میزان بارهای وارد بر آن و… بستگی دارد. پی ساختمان مورد نظر به صورت نواری اجرا گردید. پی نواری را در امتداد دیوارهای حمال و دیوارهای تیغه با عمق و عرض معین حفر می نمایند.
اجرا ویلا بتنی
ابتدا اطراف محل حفر شده به وسعت سنگ های بلوک دیوار چینی شده،سپس روی سطح زمین از بتن مگر (بتن سبک) با عیار سیمان ۱۵۰کیلوگرم بر متر مکعب استفاده شدکه ضخامت ان ۱۰تا۱۵سانتیمتر است. ساختمان بتنی بعد از اینکه بتن مگر را بتن ریزی کردند روی بتن مگر را ارماتور بندی می کنند. آرماتورها ۵/۷سانتیمتر بالاتر از سطح بتن مگر قرار داده می شود و ۵/۷سانتیمتر در بالای آرماتور به عنوان محافظ بتن پی اجرا شد.
پس از اتمام آرماتوربندی از بتن با عیار سیمان ۳۵۰کیلوگرم بر مترمکعب استفاده شد.این بتن از طریق کارخانه های تولید بتن توسط ماشین های حمل بتن(منبع گردان)به محل بتن منتقل گردید.توسط جرثقیل در محل مورد نظر تخلیه شد.کارگرانی با ویبراتورهای فرورونده بتن را به داخل آرماتورها هدایت کردند.
انواع میلگردهای مورد مصرف در بتن
میلگردها با توجه به نوع آلیاژ و شکل ظاهری انواع مختلفی دارند:
۱-میلگردهای نرمه با مقطع دایره و سطح کاملا صاف که اصطلاحا به آن میلگرد ساده می گویند.تنش حد جاری شدن این میلگرد ۲۲۰کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است.
۲-میلگردهای اجدار و آجدار تابیده با دو الیاز سخت و نیمه سخت موجود است.نوع سخت ان با تنش حد جاری شدن ۵۰۰۰کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و نوع نیمه سخت آن دارای حد جاری شدن ۳۴۰۰تا ۴۲۰۰کیلوگرم بر سانتیمترمربع است.
آرماتور بندی
آرماتور بندی از حساس ترین و پر دقت ترین قسمت های ساختمان بتنی میباشد. سازه ال اس اف زیرا کلیه نیروهای کششی در ساختمان توسط این میلگردها تحمل می شود.در کارگاه آرماتورها توسط کارگر و به وسیله ی کارگر خم می شوند. مسول کارگاه باید تعداد و شکل هر ارماتور را تعیین کرئه و به کارگران مربوطه داده و خم کرده هر سری را دقیقا زیر نظر داشته باشد تا طول آرماتور و محل خم کردن و زاویه ی خم کردن و طول قلاب ها طبق نقشه انجام گیرد و میلگردها از نوع ذکر شده در نقشه باشند. برای صاف کردن میلگرد چکش کاری مجاز نیست.
ساختمان بتنی آرماتورها باید تمییز بوده و در موقع کار فاقد گل و مواد روغنی و مواد رنگی باشد آرماتورها باید طوری بهم بسته شوند تا در موقع بتن ریزی از جای خود تکان نخورده و جابجا نشوند و فاصله ی آنها از یکدیگر باید طوری باشد که بزرگترین دانه بتن براحتی از بتن آنها رد شده و در جای خود قرار گیرد.
نکاتی کلیدی در آرماتوربندی در ستونها
۱-خاموت یا تنگ در ستون در برابر نیروهای برشی با عرضی مقاومت کرده و همچنین از کمانش و بیرون زدگی آرماتورها جلوگیری می کند.
۲-فاصله آرماتورها نباید از 15cm تجاوز کند ودر صورت استفاده از سنجاقک می توان این فاصله را افزایش داد
۳-فاصله آزاد بین دورپیچ ها نباید از ۷.۵ cm بیشتر و از ۲.5cm کمتر باشد.
۴-پوشش بتن روی میلگردهای دور پیچ حداقل۳.8cm می باشد.
۵-در ستونهای بتنی نسبت طول آزاد ستون به بعد کوچکتر آن نباید از ۲۵ بیشتر
۶-حداکثر عمق لایه های بتن ریزی درهر نوبت بتن ریزی در ستونها و فنداسیونها 30cm می باشد.
تیرها
قطعات خمشی هستند که در برابر خمش و برش مقاوم سازی می شوند.در تیرها بتن مسلح کشش ناشی از خمش بوسیله بتن و فشار ناشی از خمش بوسیله بتن ناحیه فشاری تحمل می شود ساختمان بتنی اگر به دلیل محدودیت ابعاد از آرماتور برای تقویت ناحیه فشاری استفاده شود به آن طراحی با «آرماتور مضاعف» می گویند.
نکاتی در آرماتور بندی تیرها
۱-نحوه قرارگیری آرماتور در تیرهای مختلف:
۱-حداقل میلگرد تیرها دو عدد بوده که در عمل دو میلگرد دیگر برای مونتاژ به آن می افزایند.
۲-نسبت افزایش ارتفاع یا عرض در تیر نباید از ۱ به۳ بیشتر باشد.در غیر اینصورت در محاسبات شیب ۱به۳ در نظر گرفته می شود.
۳-حداقل فاصله دو میلگرد اصلی 2cm می باشد.
۴-مقدار فولاد تیرها به طور معمول ۴% سطح مقطع بتن وکمتر از ۰.۳% برای فولاد آجدار و ۰.۲۵% برای فولاد نرم می باشد .
۵-اگر محدودیت ارتفاع تیر وجود نداشته باشدمی توان به جای مقطع مربع مستطیل از مقطعT شکل استفاده کرد.که نتیجه آن صرفه جویی در وزن تیر و فولاد مصرفی بوده.
بتن ریزی
قبل از بتن ریزی باید کلیه آرماتورها با نقشه کنترل شوند محل بتن ریزی باید عاری از خاک و مواد زائد باشد در هنگام بتن ریزی باید از رفت و آمدهای بیهوده روی آرماتورها پرهیز کرد، زیرا در اثر وزن کارگران در آرماتورها انحنای موضعی به وجود می آید. ساختمان بتنی بهتر است بتن ریزی بدون وقفه انجام گیرد به طوری که در هنگام سخت شدن بتنی یکپارچه داشته باشیم.
چند نکته را قبل از شروع بتون ریزى به خاطر بسپارید؛
- هرگز نباید میلگرد ها به قالب چسبیده باشند. (چه در کنار و چه در کف قالب)
- داخل قالب ها باید کاملاً تمیز و عارى از نخاله، خاک و… باشد.
- از تماس مصالحى چون گچ، خاک و… که باعث جذب آب بتون مى شودباید جلوگیرى شود. این کار را مى توان با پوشاندن خاک و یا… توسط نایلون انجام داد.
- قبل از بتن ریزى، محل باید کاملاً مرطوب باشد اما آب اضافى درون قالب ها باید تخلیه شود.
- میلگرد ها باید عارى از هرگونه چربى، رنگ و… ساختمان بتنی باشد و هیچ گونه جسم خارجى نباید به آن چسبیده باشد.
- و در آخر؛ موقع جدا کردن قالب ها از بتون سفت شده این کار را باید به آرامى انجام شود و از ضربه زدن جداً خودداری شود.
تراکم بتن
به خارج کردن هوای درون بتن و نزدیک کردن ذرات جامد به همدیگر تراکم می گویند. پس از آنکه در محل مورد نظر ریخته شد، ساختمان بتنی باید به طور کامل متراکم شود و تمام فضاهای خالی را بپوشاند.این عمل باعث می شود تا بتن مقاومت بهتری داشته باشد،همچنین تراکم بتن سبب بیشتر شدن سطح تماس بین بتن و آرماتور شده و چسبندگی بهتری بین آنها ایجاد می کند،طوری که در هنگام باز کردن قالب ها بتنی با سطح صاف و بدون خلل خواهیم داشت. در اجرای پی این ساختمان از ویبراتور داخلی(فرو رونده)استفاده شد. ساختمان بتنی دراین روش ویبراتورها به صورت داخلی در بتن استفاده می شوند.این دستگاه از یک سر یا خرطوم مرتعش کننده که توسط یک سیم انعطاف پذیر به یک موتور متحرک متصل است،تشکیل شده است. سر خرطومی شکل این وسیله وارد بتن شده و نوسانی به بتن وارد میکند که موجب متراکم شدن آن می شود.
مدت زمان تراکم بتن
مدت تراکم کامل به نحوی که بتن تمام گوشه ها و زوایای قالب را پر کند و یا با بتن از قبل ریخته به صورت یکپارچه عمل کند،برای کارهای مختلف متفاوت است. درمحل بلافاصله پس از مشاهده ی متوقف شدن حبابهای بزرگ هوا روی سطح بتن،ظاهر شدن غشای درخشان از ملات روی سطح بتن و فرو رفتن سنگدانه های درشت،لرزاندن بتن متوقف می شود.
نکات مهم سازه بتنی
۱-حداکثر عمق لایه بتن ریزی فونداسیون و ستون و دیوارها 30m می باشد
۲-برای ایجاد تراکم لازم در بتن ریزی ستونها لازم است بعد از هر نیم ساعت بتن ریزی 45cm ارتفاع بالای ستون مجدداٌ ویبره شود.
۳-بهترین روش ریختن و پخش بتن در دالها استفاده از پمپ بتن می باشد.
۴-استفاده از ویبراتور میله ای در دال ها مجاز نیست .
۵-حداکثر ارتفاع مجاز بتن ریزی در دیوارها 2m و در فنداسیونها 1m می باشد.
۶-مناسب ترین وسیله برای تراکم و مرتعش کردن قطعات پیش ساخته استفاده از میز ویبره می باشد.
۷-برای بتن ریزی در سطح های وسیع و افقی از غلتک ها استفاده می شود.
ستون در ساختمان اجرا شده
بعد از ساخت ریشه بتن، ستون به صورت تقاتع مربعی ساخته شد.حدود یک متر از زیر سقف به پایین و یک متر از کف به بالا تراکم خاموت ها بیشتر است.داخل ستونها باید همه میلگردها درگیر خاموت شوند و هیچ یک از میلگردها ی داخل ستون نباید آزاد باشند. تراکم خاموت ها در نقشه مشخص است.مثلا خاموت در پایین و بالا ی ستون ابتدا از ۵و۷ سانتیمتر با هم فاصله دارند تا اینکه در وسط ستون فاصله به ۲۰سانتیمتر می رسد و در بالای ستون نیز دوباره تراکم خاموت ها بیشتر می شود و مجددا فاصله ۵و۷ سانتیمتری رعایت می شود. ساختمان بتنی خاموت ها برای مقابله با نیروی کمانش میلگرد در ستون و جلوگیری از بیرون زدگی میلگردهای طولی ستون ،استفاده می شوند.خاموت در مقابل نیروهای برشی و عرضی مقاومت خوبی دارند.
انواع ستون از نظر شکل مقطع
۱)ستونهای با مقطع مربع( برای سهولت در باز و بسته کردن قالب ،پخهای کوچکی در ستون ایجاد می شود)
۲)ستونهای با مقطع مربع مستطیل
۳) ستونهای با مقطع چند ضلعی منتظم
۴) ستونهای با مقطع دایره(استوانه ای)
در این ساختمان تمامی ستونها به صورت مقطع مربع اجرا گردیدند.
ساختمان بتنی
مراحل اجرای سقف تیرچه بلوک
۱)حمل تیرچه
۲)نصب تیرچه ها
۳)نصب تکیه گاههای موقت
۴)نصب بلوک ها
۵)آرماتور بندی
۶)تکمیل قالب بندی
۷)آماده سازی برای بتن ریزی
۸)بتن ریزی و متراکم کردن آن
۹)عمل آوردن بتن
۱۰)باز کردن قالب ها و جمع آوری تکیه گاههای موقت.
محاسن سقف های تیرچه بلوک
۱-سبکی سقف نسبت به سقف های مشابه
۲-دوام خوب آن در برابر آتش سوزی
۳-مقاومت مطلوب آن در برابر نیروهای انبی زلزله و باد
۴-هموار بودن سطح زیر و سطح روی سقف .
۵-عایق بودن در برابر صوت، حرارت و رطوبت.
معایب سقف های تیرچه بلوک
۱-عدم کاربرد در دهانه های بزرگ
۲-نیاز به نیروهای متخصص برای اجرا
۳-طولانی بودن زمان اجرا نسبت به سقف های طاق ضربی
سقف های کاذب
سقف کاذب یعنی سقف دوم که در مقابل فشار ضعیف ساخته می شود و معمولا زیر طاق به وجود می آید زیرا کانال کشی ها لوله های برق و غیره از زیر سقف عبور می نماید به این منظور شاخه های فلزی از سقف به پائین ارتباط داده می شود بعد ازاتمام وکنترل کلیه کانالها لوله ها وغیره با آهن های سپری یا نبشی یک سقف کاذب زیر کانالها به وجود می آورند که آنها نیز به نوبه خود به شاخه های پائین آمده متصل می گردد. ساختمان بتنی پس از کنترل آهن کشی ها تورفلزی مخصوص بنام رابیز را با سیم های نرم آرماتور بندی به آهن کشی های سقف کاذب پیوسته می سازند در خاتمه روی آن را از یک قشر خاک و گچ به ضخامت حداقل یک سانتیمتر می پوشاننددر این صورت زیر سقف کاذب شمشه کاری می شود وسقف را برای سفید کاری و گچ بری آماده می سازند .
ساختمان بتنی
سقف های دال بتنی
۱-دال یک طرفه: دالی است که فقط در دو طرف دارای تکیه گاه می باشد و باربری این دال در یک طرف بوده.
۲-دال دوطرفه:دالی است که در که در هر چهار طرف خود دارای تکیه گاه بوده و باربری این دال ها در دو طرف بوده.
توجه:در دال ها اگر طول به عرض دال بزرگتر از ۲ باشد رفتار دال در این حالت یکطرفه بوده.
۳-دال تخت: دالی است که بدون استفاده از تیر مستقیماٌ روی ستونها قرار می گیرد مورد استفاده از این نو سقف در مواردی است که دهانه ها خیلی بزرگ و بارای وراده سنگین نباشد.
اجرای سقف
آرماتور بندی سقف تیرچه بلوک بعد از نصب یونولیت ها انجام شد.آرماتور بندی تیرهای بتنی باید قبل از نصب تیرچه ها انجام می شد. قبل از بتن ریزی کلیه ی مواد زاید از لبه های تیرچه ها ،بلوک ها،سطوح میلگرد وداخل قالب ها پاک شدند و محل بازشوها،سقف کاذب و مجاری مورد نیاز دقیقا با نقشه اجرایی کنترل شد. ساختمان بتنی از کنترل های ضروری دیگر که در این مرحله انجام شد؛کنترل یکنواختی سطح، استحکام چهار تراش ها و شمع ها را می توان نام برد.
ساختمان بتنی
پیشنهاد مقاله برای مطالعه بیشتر :